Bu zaman sükût zamanıdır. İnsan, iki küçücük şeyin esiri olmuştur; biri yürek, diğeri de dildir. Gerçi insanın sözlerinde bazı kerametler vardır, fakat, belâlardan kurtuluş, susmaktadır. Dil, insanın ölçeğidir. Dil bir arslan gibidir, zincirinden kurtulması zararlıdır. Susmak, onurun elbisesi ve yaşamaya yetecek bir ni’mettir. Konuşmadıkça söz daha etkili olur. Konuştukça da sözün etkisi gider ve ona hükmedemezsin. Az konuşmak, azardan korunmaktır. Kimin sessizliği uzun olursa onun kadri güzel olur. Kim her zaman insanların ayıplarını örterse, onun da ayıpları örtülür ve kalblerin sevgilisi olur.
Kim gıybet ve koğuculuk ederse, o bütün insanların nefretini kazanır. Çok konuşmak, ayıp ve utanç, dili tutmaksa, şeref ve onurdur. Dilin sükûtu emniyet ve kalbin sükûtu da irfan sebebidir. Dilin tehlikesi çoktur, zira o, hedeften şaşmaz ve hatâ etmez bir oktur. Diş, taş; dil, çakmak ve söz ateştir ki, söyleyen ahmaktır. Bu ateşten sözü dinleyen de, ya pamuk dükkânı, ya da barut deposudur. Şu hâlde, pamuk ve baruta çakmak çakan divâneden başka bir şey değildir.
Üç şey, bütün felâketleri üzerine çeker: Biri şaka, diğeri mizah, öbürü de boş lâftır.
Gıybet edenin ve koğuculuk yapanın azabı, şiddetli olur. İnsanlardan ve onların Rabbinden de uzak olur. Çok konuşmak dostlara zarar verir, yanlışlık ve bıkkınlık doğurur. Fazla lâf, ayıpları meydana çıkarır ve kalb-lerin düşmanlığını harekete geçirir.
Kim, acı konuşursa, ondan dostları nefret eder. Ahbabı gıybet, korkunç bir rezalet ve her yönden ağır bir utançtır. İnsanların en akıllısı, kısır çekişme semtine uğramayan ve ahmakların işkence olan konuşmalarına karşı suskunluk sınırını aşmayandır. Sormanın kadri, bir ni’metin kıymetinden daha fazladır. Hoş bir kelimenin faydası onu söyleyenedir. Eğer bir sözde abartma ve sunîlik varsa, kurtuluş onu söylememektir.
Mizah, dalkavukluk âfetidir ve yapılan iyiliği başa kakmak da cömertliğin felâketidir.
